فردی ممکن است در ابتدای آشنایی در مورد شغل و تحصیلات یا در رابطه با مواردی دروغ بگوید که به احتمال زیاد در آینده رو می‌شوند. دکتر سیما قدرتی، مشاور و عضو هیات علمی دانشگاه در ادامه به شما می‌گوید با همسر دروغگو چگونه برخورد کنید.
دروغ‌های دوران آشنایی
دروغگویی یک ویژگی رفتاری است که صفر و صد ندارد؛یعنی همه افراد در برخی از موقعیت‌هایی که در آن قرار می‌گیرند ناچار می‌شوند بنا بر یک سری مصلحت‌اندیشی‌ها راستش را نگویند. بعضی افراد در مواجهه با مسائل کوچک دروغ می‌گویند؛ مثلا خانمی لباسی را می‌پوشد که ممکن است زیبا نباشد اما زمانی که به همسرش نشان میدهد، او به دلیل اینکه در ابتدای رابطه هستند یا اینکه نمی‌خواهد توی ذوق همسرش بخورد ممکن است راستش را نگوید و مثلا بگوید خیلی هم به شما می‌آید.
ولی یک وقت‌هایی دروغگویی در مورد مسائل جدی است. فردی ممکن است در ابتدای آشنایی در مورد شغل و تحصیلات یا در رابطه با مواردی دروغ بگوید که به احتمال زیاد در آینده رو می‌شوند؛ مثلا اگر در رابطه با بیماری خاصی که درگیرش است دروغ بگوید ممکن است در آینده آن رابطه با مشکلاتی جدی روبه‌رو شود.
ریشه دروغگویی به کدام دوران بر می‌گردد؟
بعضی از والدین شاکی هستند از اینکه بچه چهار ساله‌شان هم دروغ می‌گوید؛ مثلا می‌گویند فرزندشان تعریف می‌کند که فوتبال بازی کردم و چهار تا گل هم زدم درحالی‌که من از پنجره نگاه می‌کردم و اصلا چنین چیزی نبود. واقعیت این است که وقتی یک بچه دروغ می‌گوید خیلی نمی‌شود به او خرده گرفت به این دلیل که کودک هنوز تفاوت بین دنیای خیالی و واقعی را نمی‌داند و نمی‌تواند بین دنیای خیالی و حقیقی تمایزی قائل شود و آن چیزی که آرزو دارد را بیان می‌کند.
هر چه سن بالاتر می‌رود فرد می‌تواند بین دنیای درون و بیرون تمایز قائل شود و میزان دروغ گفتن کاهش پیدا می‌کند. مثلا از یک کودک ۷ ساله انتظار می‌رود به‌مراتب کمتر از یک بچه ۴-۳ ساله دروغ بگوید.
آیا خواستگار شما راست می‌گوید؟
گاهی دروغ گفتن آنقدر در تمام ابعاد زندگی یک فرد ریشه دوانده که خودش هم این موضوع را نمی‌پذیرد؛ بنابراین اطرافیانش باید برای آگاه‌سازی و تغییر رفتار او را پیش یک درمانگر ببرند. به همین خاطر در دوران آشنایی پیشنهاد می‌شود حتما دو طرف رابطه تست‌های پیش از ازدواج را انجام دهند. یکی از مسائلی که در این تست‌ها مشخص می‌شود این است که این فرد چقدر انسان صادقی است و می‌خواهد خودش را بهتر از آنچه هست نشان دهد یا برعکس خودش را دست پایین هم می‌گیرد.
این موارد گاهی با یکی، دو جلسه مشاوره هم مشخص نمی‌شوند بلکه از طریق ابزاری مثل تست می‌توان به آن پی برد؛ چراکه بسیاری از اختلال‌های شخصیتی مثل دروغگویی فقط زمانی مشخص می‌شوند که فرد در مرحله حادی از بیماری یا در شرایطی سخت قرار می‌گیرد.
چقدر به طرف مقابل بستگی دارد؟
بعضی خانم‌ها یا آقایان وارد فازی از ارتباط می‌شوند که مدام در حال مچ گرفتن و اثبات دروغگویی دیگری هستند و طرف مقابل هم مدام در حال اثبات بی‌گناهی است. یکی از علت‌های دروغگویی در دوران آشنایی پذیرفته شدن از جانب طرف مقابل است. اما در دوران ازدواج از این خبرها نیست. پس قبل از ازدواج خوب چشم‌های‌تان را باز کنید. گاهی هم واکنش‌های نامناسب طرف مقابل دروغگویی را تشدید می‌کند؛ مثلا فردی به همسرش می‌گوید من دیروز به جای ورزش با دوستم بیرون رفتم و با واکنش نامعقول طرف مقابل مواجه می‌شود.
با اینکه بسیاری از این رفتارها از دوران کودکی تقویت می‌شوند اما حتی در دوران ازدواج هم با طرز برخورد نامناسب و نوع صحبت کردن دروغگویی تشدید، تقویت یا کاهش پیدا می‌کند؛ مثلا اگر فردی برای مشاوره مراجعه می‌کند و می‌گوید همسرم دروغگوست، فقط با فردی که دروغ می‌گوید صحبت نمی‌کنیم، بلکه با طرف مقابل هم گفت‌وگو می‌کنیم تا مشخص شود واکنش او به چه شکل است. شاید همسرش در گذشته راست می‌گفته اما هیچ وقت با واکنش مناسبی مواجه نشده.
یکی از ریشه‌های اصلی دروغگویی ترس است
در دوران نامزدی گاهی آقا پسر میزان درآمدش را به دروغ پایین‌تر مطرح می‌کند؛ در این موارد ممکن است با فردی خسیس مواجه باشیم اما همیشه هم اینطور نیست. اگر هم درآمدش را بیشتر مطرح می‌کند گاهی به دلیل تایید گرفتن از طرف مقابل است؛ کمااینکه در هر آدمی دروغ گفتن به دلیل خاصی صورت می‌گیرد. در برخی از افراد ممکن است یک اختلال شخصیتی باشد، گاهی هم ممکن است به دلیل کمبود عزت نفس باشد.
برای برخی هم ممکن است به دلیل دوست داشتن باشد و اینکه اصرار دارند به هر شکلی رابطه شکل بگیرد. گاهی این میل و احساس به قدری شدید است که دروغ می‌گوید اما ممکن است در باقی برخوردهای روزانه فرد چنین موردی وجود نداشته باشد. نمی‌توان برای همه یک نسخه یکسان پیچید. فرد باید بررسی شود؛ هم خودش و هم موقعیت فعلی و گذشته‌اش. این مهم است که آیا این رفتار همیشگی است یا نه. ریشه دروغگویی در فردی که زیاد این کار را انجام میدهد به دوران کودکی باز می‌گردد.
اگر می‌گوید عصبانی نمی‌شوم دروغ می‌گوید
قبل از ازدواج حتما چشم‌های‌تان را باز کنید و فرد را در موقعیت‌های مختلف مورد بررسی قرار دهید. اینکه آیا در رابطه با خانواده‌اش راست می‌گوید یا خیر. وقتی از فردی که با او آشنا شده‌اید می‌پرسید عصبانی می‌شوی یا نه؟ اگر جواب بدهد نه، قطعا دروغ می‌گوید. همه آدم‌ها در برهه‌های مختلفی از زمان ممکن است عصبانی شوند.
واکنش لحظه‌ای نشان ندهید
اگر متوجه شدید همسرتان دروغ می‌گوید بهتر است همیشه با یک لحن خوب این موضوع را به او گوشزد کنید؛ واکنش لحظه‌ای نشان ندهید به‌خصوص اگر آنقدر آرامش دارید که می‌توانید موضوع را به بعد موکول کنید بهتر است در لحظه آن را بیان نکنید. اما اگر نمی‌توانید صبر کنید بهتر است با لحنی آرام با همسرتان مطرح و احساس‌تان را بیان کنید و بگویید ناراحت هستید. اگر نمی‌توانید موضوع را درست مطرح کنید بگذارید برای زمانی که توانستید هیجانات‌تان را کنترل کنید. خودتان را گاهی حتی هنگام دروغگویی هم جای طرف مقابل بگذارید.
فقط حقیقت را نگفتم؛ همین!
کسی که دروغ می‌گوید برای اینکه دروغش برملا نشود ناچار است دروغ‌های دیگری هم بگوید و این موضوع ادامه‌دار می‌شود. وقتی این رفتار زیاد تکرار شود باید با آن مقابله کرد. گاهی مراجعی مطرح می‌کند که متوجه خیانت همسرش شده اما او انکار می‌کند. انکار کردن و گفتن این موضوع که من فقط حقیقت را به شما نگفتم یا تنها بخشی را گفته‌ام مکانیسمی دفاعی است که افراد برای حل مشکلات‌شان از آن استفاده می‌کنند.
دروغگویی فقط این نیست که چیز دیگری بگویید؛ حتی گاهی صحبت نکردن در مورد موضوعی که حقیقت دارد هم به نوعی دروغ گفتن است. یکی از شایع‌ترین دروغ‌ها در دوران زناشویی عدم اقرار به خیانت است. گاهی چون فرد نمی‌خواهد زندگی قبلی‌اش را از دست بدهد این کار را می‌کند. اولین موضوع در رابطه با دروغگویی مواجهه و پذیرفتن تبعات آن است.
قابل درمان است؟
بیشتر از نقش درمانگر، همکاری خود شخص مهم است. اگر از این رفتار خسته شده باشد و بخواهد تغییر کند، می‌توان به این فرد کمک کرد. تغییر همیشه با قدم‌های کوچک اتفاق می‌افتد همیشه قرار نیست یک فرد با دو جلسه مشاوره زمین تا آسمان تغییر کند؛ البته محیط هم باید به گونه‌ای مهیا باشد که فرد وقتی در حال اصلاح خودش است مدام به او شرایط گذشته یادآوری نشود.
منبع : مجله زندگی ایده آل